Manje od 11% žena sa poremećajem upotrebe supstanci (eng. Substance Use Disorder) je prošlo kroz tretman lečenja u 2019. godini prema podacima Američke uprave za zloupotrebu supstanci i mentalno zdravlje. Novo istraživanje sa Univerziteta Penn State ispitalo je prepreke koje su žene sa poremećajem upotrebe supstanci prijavile, a koje su ih sprečavale da potraže lečenje. Rezultati ovog istraživanja mogu pomoći zdravstvenim profesionalcima da identifikuju personalizovane intervencije koje bi mogle da podstaknu više žena da traže lečenje.
“Unutar ovog projekta, smo se nadale da ćemo utvrditi koje prepreke žene u različitim životnim okolnostima imaju u vezi sa javljanjem na lečenje od zloupotrebe supstanci, a ove informacije mogle bi da se koriste za personalizovane intervencije koje bi podstakle traženje lečenja”, rekla je Abenaa Jones, vanredna profesorka studija ljudskog razvoja i porodice i Ann Atherton Hertzler profesorka na početku karijere u oblasti ljudskog zdravlja i razvoja.
Tim je analizirao odgovore iz Nacionalne ankete o upotrebi droga i zdravlju koju je popunila 461 žena u periodu od 2015. do 2019. godine. Istraživači su proučavali odgovore žena koje su prijavile da su u poslednjih 12 meseci trebale lečenje ili savetovanje u vezi sa upotrebom alkohola ili droga, ali nisu ga potražile.
Kao deo ankete, učesnice su bile pitane za razloge zbog kojih nisu potražile lečenje. Učesnice su mogle da potvrde do 14 specifičnih razloga za nepotraživanje lečenja, koji uključuju: nespremnost da se prestane sa upotrebom; nedostatak zdravstvenog osiguranja i/ili visoki troškovi lečenja; nedostatak transporta – ili su centri za lečenje bili suviše daleko ili nezgodno locirani; nedostatak vremena za traženje lečenja zbog posla, brige o deci ili drugih obaveza; i zabrinutost da bi traženje lečenja ili savetovanja moglo dovesti do negativnog mišljenja suseda ili zajednice o njima.
Istraživači su žene koje su anketirali podelili u tri kategorije na osnovu njihovih odgovora o razlozima zbog kojih nisu tražile lečenje: “Jednostavno nisu spremne”, “Umerene logističke prepreke i stigma” i “Velike i raznovrsne prepreke”. U okviru različitih kategorija grupisane su različite brige i percepcije koje su žene imale u vezi sa traženjem lečenja za poremećaj upotrebe supstanci. U sve tri kategorije, učesnice su naglasile značajnu zavisnost od alkohola u odnosu na druge droge poput marihuane, lekova protiv bolova i metamfetamina.
Više od 71% anketiranih žena spadalo je u kategoriju “Jednostavno nisu spremne”, a njihov glavni razlog za neuključivanje u lečenje poremećaja upotrebe supstanci je bio taj što nisu želele da prestanu sa njenom upotrebom. Manje od polovine žena u ovoj kategoriji bile su zaposlene ili su imale veći stepen obrazovanja od srednjoškolskog. Tim je svoja otkrića objavio u časopisu Ovisnost o drogi i alkoholu (eng. Drug and Alcohol Dependence).
Kategorija “Jednostavno nisu spremne” verovatno je socijalno ugroženija u odnosu na druge grupe i ukazuje na potrebu da se obrati pažnja na osnovne potrebe poput zapošljavanja i stanovanja, pored intervencija za poremećaje upotrebe supstanci“, rekla je Hannah B. Apsley, vodeća istraživačica studije, rekla je Hannah B. Apsley, vodeća istraživačica studije, stipendistkinja za prevenciju i metodologiju obuke (eng. Prevention and Methodology Training – PAMT) i doktorandkinja u oblasti studija ljudskog razvoja i porodice.
Kategorija “Umerene logističke prepreke i stigma”, u koju spada više od 18% anketiranih, pokazala je da su žene usled stigme i logističkih briga, poput: da bi traženje lečenja moglo negativno da utiče na njihov posao ili da bi drugi mogli da imaju negativno mišljenje o njima. Grupa je takođe bila zabrinuta šta bi zdravstveno osiguranje moglo da pokrije i da li imaju mogućnosti za plaćanje tretmana poremećaja upotrebe supstanci.
“Ono što nas je najviše iznenadilo je to da su žene iz druge kategorije bile obrazovanije i verovatnije zaposlene, ali su doživljavale više prepreka nego one koje nisu bile zaposlene ili manje obrazovane”, rekla je Apsley.
Zanimljivo je da su i žene u trećoj kategoriji “Velike i raznovrsne pepreke” takođe smatrale da mogu da se nose sa svojim poremećajem upotrebe supstanci samostalno, bez tretmana i ispoljavale brige o logistici i stigmatizaciji. Istraživači su primetili da su žene u ovoj kategoriji verovatnije samohrane majke, od kojih skoro polovina živi sa decom u svojim domovima. Samohrane majke mogu da se suoče sa višestrukim preprekama, uključujući rodnospecifične odgovornosti, nedostatak pristupa čuvanju dece i percepciju stigmatizacije zbog njihove upotrebe supstanci od strane pružalaca usluga zdravstvene zaštite, prijatelja i porodice.
Drugi dokazi pokazali su da srećni ili prisni brakovi predviđaju poboljšane ishode tretmana, što znači da bi brak mogao da bude izvor društvene podrške za žene koje su u potrebi za tretmanom.
“Preostalih 10% žena pripada trećoj kategoriji koja takođe iskazuje zabrinutost u vezi sa vremenom trajanja tretmana zbog posla, brigom o deci ili drugim obavezama, ili se brinu zbog stigmatizacije povezane sa pružanjem tretmana lečenja”, rekao je Džouns, koji je takođe fakultetski član kojeg finansira Institut za društvene nauke (eng. Social Science Research Institute).
Budući da postoje mnoge prepreke koje istovremeno stoje ispred žena koje su u potrebi za tretmanom poremećaja upotrebe supstanci, istraživači preporučuju da kliničari i praktičari imaju razumevanje da često nije samo jedan razlog zbog kojeg žena neće potražiti tretman. Stigma, logistika poput transporta i brige o deci, nedostatak percipirane potrebe za tretmanom i nedostatak spremnosti za početak tretmana, mogu biti legitimni faktori za žene bez obzira na ekonomske, obrazovne i kulturne različitosti.
“Nije dovoljno da se reše logistički problemi, kao što je obezbeđivanje čuvanja dece ili finansijska podrška kako bi se žene podstakle da potraže lečenje”, primetila je Apsley.
Istraživači su rekli da bi dodatne intervencije poput edukativnih programa za smanjenje stigme u zajednici i motivacionog razgovora, koji je pristup savetovanju koji pomaže ljudima da istraže i reše svoju ambivalentnost prema promeni ponašanja, mogli da podstaknu više žena da potraže lečenje. Međutim, potrebno je tu više rada, a istraživači su rekli da nameravaju da istraže kako buduće intervencije mogu da se nose sa višestrukim vrstama prepreka za lečenje poremećaja upotrebe supstanci koje doživljavaju samohrane majke, žene radničke klase i one sa psihološkim stresom.
Izvor: https://medicalxpress.com/news/2023-04-women-substance-treatment-due-stigma.html